Health literature, stories and issues

पानीपुरी खाने ठाउँमा तिमी उभिएर हातमा तातो पानीपुरी लिएर जब मुखमा राख्छ्यौ । तिम्रा गाला फुक्क फुकेर चुरे पहाडजस्तो निस्किने गर्छ । र खुर्लुप्प निलेपछि सम्म हुन्छ । तिमीलाई असाध्यै मन पर्ने रहेछ पानीपुरी । धेरै पटक मेरा नयनले तिमी र तिम्रो पानीपुरी संगको भावलाई हेर्ने मौका प्राप्त गरेका छन् । संयोग नै कस्तो । मलाई नि पानी पुरी बिछट्टै मन पर्ने । त्यो नि साँझमा । तिमी पनि टुप्लुक्क आइपुग्ने एउटै समयमा । धेरै दिन भयो । केही बोल्न मन लागेको । तर कुनै निहुँ नै बनाउन सकिन । हरियो रङको कुर्ता निकै सुहाउने रहेछ तिमीलाई । तिम्रा केश फिजाँरिदै सधैं पिठ्युँमा सुस्ताइरहेका हुन्छन् ।  एक दिन तिमी आउन भुल्यौ। मलाई कस्तो बेचैनी भएको महसुस भयो । तिमी नआउँदासम्म पानीपुरी नि पुरै खल्लो हुने भयो । निकै चर्को लाग्यो ।म पर्खिरहेँ । पर्खिरहेँ । ठन्डी महिनामा सुर्यको किरण पर्खेजस्तै भयो । अति व्यग्र प्रतीक्षा । दिन र रातको त्यो क्षण अद्भुत हुने रहेछ । सुटुक्क रात हुने बेला दिनले रातलाई पालो दिने होला विश्राम लिन । फोनको घण्टी पनि बज्न थाल्छ । घरबाट आएको रहेछ । कहिलेकाहीं विदामा घरमा आएको छोरो हारायो भन्...

Miliary TB fig 1  Here is a chest x-ray of a young girl with Factor X deficiency from rural Rolpa. The disease takes away the zeal of life. she is a perfect example of how disease torments continuously. she was admitted multiple times with bleeding from her orifices. she even had a rupture of ovarian cyst and hemoperitoneum. when she presented last time, she had an acute onset of shortness of breath and fever for 10 days. her fever had subsided while she was still short of breath. her covid 19 pcr was negative. initially, her chest x-ray and symptoms corroborated with the current covid 19 viral infection. Her brother was short of money and tried to take her away against medical advice. however, we managed to get free bed for her and convinced him to stay back in hospital. when she had very delayed improvement than expected in her oxygen requirement and respiration, we sent covid 19 PCR again and kept her on steroid. we repeated chest x-ray and it revealed miliary shadows suggestive...

यो कस्तो प्रतीक्षा ।   जीवन नै प्रतीक्षा रहेछ । सानो हुँदा ठूलो हुने प्रतीक्षा । सफलताको प्रतीक्षा  । दु:ख निवारणको प्रतीक्षा  । सुखको प्रतीक्षा । रातपछि बिहानीको प्रतीक्षा । बिहानपछि साँझको प्रतीक्षा । ड्युटीपछि ड्युटी सकिने प्रतीक्षा । सबैजना केही पर्खिरहेका हुन्छौं । जीवन पुरै एकोहोरो भएको छ । अचेल  समय भने कसैको मृत्युुको प्रतीक्षा गरेजस्तो आभास हुन्छ । चित्रगुप्तका दुतहरु अस्पतालमा पर्खिरहेका हुन्छन् होला । कति दुतहरु अचेल घरतिर पनि घुमिरहेका हुन्छन् । ती सबै प्राणवायु खिच्ने प्रतीक्षामा । पहिलेभन्दा काम बढेको छ होला तिनिहरुको ।  घर नै अस्पताल भएका छन् । पुरै परिवार अस्पतलमा हुनाले अस्पताल घरजस्ता हुन पुगेका छन् । स्वास्थ्यकर्मीको अभावले अस्पताल घरजस्तै हुन पुगेका छन् । फरक केवल अक्सिजन भएको बेड र एकाध सुइका औषधि ।  कोभिडमय अस्पतालमा सबैका फोक्सोमा आक्रमण गरेर कोभिड्ले उधुम मचाइरहेको छ । श्वास लिन एकाएक गार्हो हुँदै गर्दा सबैजना अक्सिजनको प्रतीक्षा गरिरहेका छन् । हावामा भएको अक्सिजनले नपुग्ने कस्ता दिन आए ?  शताब्दीदेखिको  प्रदुषित वाताव...

अन्सन किन बस्ने सर ?   नैतिकता मौन बसेको आज २२ दिन भयो । विवेकको ढोका बन्द भएको  १० वर्ष भयो । यस धर्तीमा रकमले न्याय र इमान बेचेको त अनन्त वर्ष भैसकेको छ । सबैको विवेकमा विर्को लागेको वेलामा कोहि एक जना सन्त  मोक्षको बाटो समातेकोमा तपाइँलाई पागल भन्ने नै  भए  । यो देशको पागल " गोविन्द के सि " । आफैले पाउनु त केही छैन तर भोकै बस्ने कस्तो रहर होला । रहर त शासकहरुले भन्ने शब्द हो । कस्तो त्याग होला !  मेडिकल शिक्षामा न्याय तथा राजनीतिले नगाजेको स्वच्छ  स्वास्थ्य क्षेत्रको माग राखेर एउटा डाक्टर भोकै बस्नुपर्ने त हैन । भोट दिएर कुर्सिमा पुगेकाले जनताको स्वास्थ्यलाई निशाना बनाएर अवाञ्छित व्यापार गर्ने ।  तर जनता त सधैं मौन रहने । किन अन्सन बस्नुभएको सर ?    आज तपाइँको छाती दुखेको छ । केवल जनताको सुखद भविष्यको लागि । दुरदराजमा कसैको छाती दुखेर उपचार गर्न ढिलो नहुने गरी सुनिस्चित होस् भनेर आज तपाईं आफ्नो छाती दुखाइरहनुभएको छ । कति भारी हुँदो हो त्यो बृद्धअवस्थाको छाती । मन कति भारी होला यी अबुझहरुको माझमा ! भोलि कसैले पीर नमान्नु कि उपचार ...