हस्ताक्षर मनोवाद ।
यस्तो हस्ताक्षर हो जसको मेरो जिवनमा महत्वपूर्ण भूमिका रहेको छ । हस्ताक्षर मनोवाद अस्पताल वार्डबाट लामो समय पश्चात मेरो हस्ताक्षर रहेको कागज हातमा लिएर एउटी ५० बर्षीय महिला निस्किन्छिन् । उनका खाली खुट्टामा कारुणिक दृश्य पर्छन् मेरा । "खै त चप्पल ? " भनेर प्रश्न गर्छु म । मेरो हस्ताक्षर अङ्कित कागज देखाउँछिन् । उनको निरिहता डिस्चार्ज गर्ने समयमा थाहा हुन्छ । उनले डिस्चार्ज गर्ने काउन्टरमा पैसा तिर्न बक्यौता रहन्छ । जसको निम्ति मेरो हस्ताक्षर कमजोर हुन्छ । गभर्नरको हस्ताक्षर कुदिरहेका नोटहरूले मात्रै पार लगाउन सक्ने हुन्छ । एक जना बिध्यार्थिको उदार मनले मात्र ती नोटहरूको प्रबन्ध गर्न सकियो । मेरो भित्री चक्षुले उनको भोकले बटारीएको पेटको दृश्य पनि देख्छु । आफ्नो हस्ताक्षर देखेर मलाई आज हस्ताक्षरको नालिबेली नियाल्न मन हुन्छ । उनका पाइला धेरै कोश पर हिंड्न पर्नेछ । त्यो पेटले केही दिन विद्रोह नगर्नुपर्नेछ । केवल पानीले शान्त पार्नुपर्नेछ । त्यो हिँड्ने बाटो पनि चिल्ला बाटा भइदिए त हुने । तर विकासे बजेटको विकासी कामले बनेका बाटाहरुले त्यो खाली पाइतलालाई